Een paar weken geleden zag ik op het International Film Festival Rotterdam de film Cairo Conspiracy. De hoofdfiguur, Adam, is een slimme, bedeesde jongeman uit een armzalig vissersplaatsje, die tot zijn vreugde en verrassing wordt toegelaten tot de prestigieuze Al-Azhar universiteit in Caïro, het centrum van de soennitische islam.
Toegewijd en leergierig probeert de nieuwbakken student zijn plek te veroveren maar zijn medestudenten bekijken de dorpeling met scepsis en behandelen hem neerbuigend. Als naïeve buitenstaander is hij bovendien een gemakkelijke prooi voor kwaadwillende krachten. Na de onverwachte dood van de religieuze leider, de Groot Imam, raakt Adam ongewild verstrikt in een duister complot. Een goedgelovige pion in een machtsstrijd tussen politiek en religie, met als inzet de verkiezing van de volgende Groot Imam. Precies de goede Groot Imam natuurlijk, dat wil zeggen: degene die te controleren valt door de politieke machthebber.
Het voert te ver te beschrijven hoe het verhaal zich ontrolt, dit is tenslotte geen filmrecensie, maar terwijl de een na de ander wordt vermoord, begint Adam te begrijpen in welk politiek-religieus machtsspel hij verzeild is geraakt. En terwijl de strijd tussen de kerkelijke en wereldse machten zich verhevigt, borrelt in mijn brein de naam Thomas Becket op. Ook een slachtoffer van de strijd tussen kerk en staat.
‘Met elke stap die je als pelgrim zet, doorkruis je het landschap. Tegelijkertijd reis je door eeuwen tijd.’
In de week voor kerst liep ik de eerste twee etappes van de Via Francigena, de route naar Rome die start bij de schitterende kathedraal van Canterbury. De plek waar Thomas Becket, aartsbisschop van Canterbury in 1170 werd vermoord door aanhangers van koning Henri II van Engeland. De reden? De voormalige vriend van Henry II, die Beckets benoeming acht jaar eerder nog van harte steunde, verzette zich tegen diens nieuwe wetten, de Constitutions of Clarendon, die de macht van de kerk inperkten en de greep van de koning op kerkelijke zaken juist versterkten.
Op de plek in de kathedraal waar vroeger Beckets tombe stond, herinnert een brandende kaars aan de moed en het droeve lot van de aartsbisschop. Een heilige plek en een imponerend begin van de reis naar Vaticaanstad, net als Canterbury en Caïro een plek waar heiligheid, macht, corruptie en devotie geregeld met elkaar botsen.
Met elke stap die je als pelgrim zet, doorkruis je het landschap. Tegelijkertijd reis je door eeuwen tijd. Je verbindt je met mensen en verhalen, met de geschiedenis van voor je eigen begin. Je zoekt je weg, duikt in het verleden en vindt een pad naar de toekomst.
Waarom stopt André met zijn tocht?
Op zijn tweede pelgrimstocht merkt André dat deze tocht anders is dan zijn eerste, hij stopt. Wat verder gaat is de pelgrimage van André naar Annette.
Annette is het alter-ego van André Brouwer. ‘Als ik van onze Schepper had mogen kiezen, was ik liever een meisje geweest. Maar er was niks te kiezen.’
Per verkocht boek wordt €2,50 gereserveerd voor pelgrimsgerelateerde goede doelen.